کندالینی واژه‌ای است که از زبان سانسکریت برآمده و به معنای (مار زخم‌خورده) است. بسیاری از درمانگران ذهن و افرادی که در زمینه انرژی‌درمانی و جذب ثروت فعالیت می‌کنند، معتقدند که کندالینی نوعی انرژی خاموش و نهفته است که برخاستن و بیدارشدن آن، می‌تواند حقایق تازه‌ای را پیش چشمانمان نمایان کند. برخی نیز بیداری روح را در گرو بیداری کندالینی می‌دانند و شعله‌ور ساختن این انرژی خاموش را مهم‌ترین عامل برای رسیدن به خودآگاهی و خداشناسی حقیقی تلقی می‌کنند. هدف اصلی از نگارش این مطلب، درک ماهیت کندالینی بوده‌است:
• ریشه تاریخی کندالینی
آیین هندوئیسم کندالینی را یک انرژی ازلی می‌داند. یعنی همه ما از بدو تولد انرژی کندالینی را در وجود خود حمل می‌کنیم که موقعیت دقیق آن انتهای ستون فقرات است. چنانچه به این انرژی بی‌توجهی کنیم و آن را نادیده بگیریم، تا ابد خاموش و منفعل باقی می‌ماند. پس انرژی کندالینی برای بیداری به توجه و پرورش نیاز دارد. این یک نیروی حیات‌بخش است و اگر شعله‌ور شود، حجم عظیمی از نیروها و انرژی‌های حیاتی را در وجود انسان به حرکت می‌اندازد.
به لحاظ تاریخی، کشف انرژی کندالینی نقطه و چارچوب مشخص و دقیقی ندارد، اما تاریخ کهن اقوام آفریقایی، سرخپوستان و شرق آسیا، چنین مباحثی را در درون خود جای داده است. روشنی ضمیر، بصیرت، چشم باطن، سیرت بیدار و… مفاهیمی هستند که در ادبیات فارسی نیز به نوعی به انرژی کندالینی و شعله‌ور شدنش اشاره می‌کنند. در این میان، آنچه که در قالب آئین هندوئیسم به کندالینی پرداخته، بسیار مفصل و روشن‌تر است.
• انرژی کندالینی چه مفهومی دارد؟
خداوند توسط انرژی حیات‌بخش عشق انسان و همه عالم را آفریده است. بنابراین، مسئله انرژی چندان غریب و عجیب نیست! همه ما به واسطه وجود انرژی خلق شده‌ایم و قطعاً در بدن خود انرژی‌های خاموش زیادی داریم که بیداری آنها می‌تواند ما را به سمت خداوند هدایت کند. روح انسان زمانی می‌تواند بیدار، هوشیار و آگاه شود که به منبع اصلی قدرت دسترسی داشته باشد. روشنی ضمیر و فراآگاهی از جمله مفاهیمی است که پیرامون انرژی کندالینی شکل می‌گیرد. درست مثل ظرفی که لبریز از آب شده‌است، روح انسان نیز برای بیدارشدن به این انرژی درونی نیاز دارد. هم‌زمان با این‌که که وجودمان از انرژی حیات‌بخش لبریز می‌شود، بیشتر احساس قدرت می‌کنیم. عالم هستی را جور دیگری می‌بینیم و احتمالاً چیزهای عجیب و اسرارآمیزی را تجربه خواهیم کرد. اگر جمع‌شدن قطرات آب را در ذهن خود تصور کنیم، پی‌بردن به نیروی شگفت‌انگیز کندالینی کار دشواری نخواهد بود. شعله‌ور شدن کندالینی درست مثل پیوند قطره‌های آب است. قطره‌های آب که بعد از تبدیل شدن به یک رودخانه خروشان، مسیر متفاوتی را طی می‌کنند و هیچ چیز نمی‌تواند سد راهشان شود. اگر نیروی کندالینی در بدن انسان بیدار شود، مسیر روشنی پیش رویش باز خواهد شد که سیاهی‌ها نیز نمی‌توانند لطمه‌ای به آن وارد کنند.
انرژی کندالینی به قدری قدرتمند و عجیب است که با نام‌هایی همچون (افعی نور) و (آتش کندالینی) نیز شناخته می‌شود. البته علی‌رغم وجود این اسامی ترسناک، کندالینی نیرویی است سبز و حیات‌بخش که روح انسان را از سیاهی‌ها و آلودگی‌ها پاک می‌کند، جسم ما را نیرومند می‌سازد و ذهن‌مان را آرام می‌کند. حالا که چاکراهای اصلی و موقعیت آنها را بیشتر از قبل می‌شناسیم، می‌توانیم حدس بزنیم که چرا ممکن است انرژی کندالینی تا ابد خاموش بماند:
• این انرژی در چاکرای دوم انسان یعنی پایه ستون فقرات گیر افتاده است و در صورتی که چاکرای دوم و یا سایر چاکراهای ما مسدود شده باشند، انرژی کندالینی هرگز نمی‌تواند آزاد شود و وجودمان را لبریز کند. پس جریان کندالینی وابسته به گشودگی چاکراهاست.
بیداری کندالینی چگونه محقق می‌شود؟
باز کردن چاکراها و گشودن مسیرهای حرکت انرژی در بدن، بسیار پیچیده، دشوار و زمان‌بر است، به ویژه اگر بدون آگاهی و دانش کافی اتفاق بیفتد. حتی گاهی سال‌های سال طول می‌کشد که روح انسان کاملاً بیدار شود و تمام آلودگی‌ها از آن زدوده شوند. روش‌های گوناگونی برای آزاد کردن کندالینی وجود دارد که امروزه رایج‌ترین آنها یوگا و مدیتیشن هستند. در دوران معاصر، الگوی بیداری کندالینی با استفاده از تمرینات یوگا و مراقبه، اولین بار توسط یوگی باهجان و در ایالات متحده مطرح شد.
همان‌طور که به معنای واژه کندالینی اشاره کردیم، این انرژی مثل یک ماری است که در چاکرای دوم انسان چمبره زده و خاموش است و اگر چاکراهای اصلی ما باز و فعال باشند، بیداری کندالینی نیز به تدریج محقق خواهد شد.
ترکیبی از تکنیک‌های آرام‌سازی، یوگای آسانا، مانترا و سایر انواع یوگا به داوطلب کمک می‌کند تا به مرز خودشناسی و فراآگاهی برسد و جهان پیرامون خود را عمیقاً تحلیل کند. از منظر تعالیم یوگا، کندالینی در میان استخوان تاجی اسیر شده است و باید به سمت چاکرای هفتم حرکت کند و عالم بیرون را لمس کند.
علاوه بر یوگای کندالینی، مراقبه و تنفس آگاهانه نیز می‌تواند در بیداری این انرژی مؤثر واقع شود. به عنوان مثال، پرانایاما یکی از بهترین تمرینات برای بهبود نحوه تنفس و کاهش اضطراب به شمار می‌آید. اگر کندالینی بیدار باشد، انسان می‌تواند به راحتی جسم و روان خود را باهم پیوند دهد تا سرانجام به بصیرت برسد. برخی از اساتید یوگا معتقدند که بسیاری از سبک‌های یوگا و مدیتیشن می‌تواند موجب بیداری کندالینی شود و این غیرممکن نیست!
پس از بیداری کندالینی، اوضاع چگونه پیش خواهد رفت؟
با بیدارشدن انرژی کندالینی، روند زندگی انسان چه به لحاظ مادی و چه به لحاظ معنوی دگرگون خواهد شد. بینش ما نسبت جهان و موجودیت خود تغییر می‌کند و عمیق‌تر می‌شود. کندالینی مثل یک موسیقی آرام و دلچسب، روحمان را جلا می‌دهد و دریچه‌های ورود نور، انرژی مثبت و آرامش را به رویمان می‌گشاید. ماجراجویی در یک دنیای جدید که البته نوعی بازگشت به فطرت الهی انسان است. ذهن و جسمتان آماده جذب پالس‌های مثبت، انرژی و ثروت می‌شود. با دیگران راحت‌تر تعامل می‌کنید، احساس رضایت درونی خواهید داشت، به خداوند نزدیک‌تر می‌شوید و زندگی سالم‌تری را تجربه خواهید کرد.